Maliyet artışları inşaatları durduruyor

Tüm dünyayı etkileyen pandemi, döviz kurlarındaki oynaklık, yüksek faizler, tedarik sıkıntısı ve ekonomik dalgalanmalara artan maliyetler de eklenince sektör iş yapamaz hale geldi. 250’ye yakın alt sektörü etkileyerek domino etkisi yaratan inşaat sektörü yeni ruhsat başvurularının azaldığı, yeni projelere başlanamadığı ortamda daha büyük sıkıntılar yaşanmaması için çözüm bekliyor.

Sektörün önemli sivil toplum kuruluşları sorunların dikkate alınması için harekete geçti. İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) yaptığı açıklamada 9 Eylül itibariyle inşaatları 15 günlüğüne durduracaklarını kamuoyuna duyurdu. Bursa inşaat sektörünün çatı kuruluşu İnşaat Müteahhitleri ve Sanayicileri İş Adamları Derneği’nden (İMSİAD) İMKON’un bu kararına destek geldi. İMSİAD, “İnşaat malzemelerindeki maliyet artışları nedeniyle iş bırakma kaçınılmaz hale gelmiştir. İMKON'un açıklamalarını destekliyoruz” açıklamasında bulundu. Bursa inşaat sektörü temsilcileri maliyet artışlarını ve iş durdurma kararını Ekohaber’e değerlendirdi.

Mustafa ANDIÇ

İMSİAD YK Başkanı

Artışlar izaha muhtaç

Tüm dünyayı etkileyen pandeminin yarattığı olumsuz sonuçların yanı sıra son dönemde özellikle inşaat maliyetinde demir ve çimentonun başını çektiği dövizdeki artışı aşan zamların, inşaat sektörünün 250 alt sektörünü, ülkemizin kanayan yarası kentsel dönüşümü ve kamuya iş yapan müteahhitleri iş yapamaz hale getirdi.

Yıllık inşaat maliyet artışı yüzde 50 iken, inşaat maliyetlerinin ana kalemlerinden olan demir, çimento, yalıtım malzemeleri, mdf-sunta, cam fiyatları yüzde 100’e yakın arttı. Burada özellikle ithal girdisi daha az olan çimento ve cam fiyatlarındaki bu artışlar izaha muhtaç. Müteahhitlik sektörü olarak, bize malzeme sağlayan herkes maliyet artışlarını fiyatlarına yansıtabilirken, bizler bunu fiyatlarımıza tam olarak yansıtamadığımız için özkaynaklarımızdan harcayarak istihdamımızı korumaya, vatandaşlarımıza verdiğimiz sözleri tutmaya çabalıyoruz. Ancak, bugün itibariyle arsa temini, inşaat yapımı ve finasman maliyeti çerçevesinde oluşan genel artışlar, müteahhitlik mesleğinin yapılamaması sonucunu beraberinde getirmekte. Yeni ruhsat sayılarındaki ciddi düşüşler bunun en büyük kanıtı. İnşaatlarda çalışan ve olası iş verilememesi durumunda başkaca bir sektörde çalışma yatkınlığı olmayan 2,5 milyona yakın personel ve bu grubun geçimini sağladığı 10 milyonluk hane halkı gerçekten ekonomik anlamda zor bir süreç yaşamakta.

Müteahhitlik sektörünün iş bırakması, üretimi durdurması çağrılarını son derece haklı buluyoruz. İnşaat malzemelerindeki maliyet artışları nedeniyle iş bırakma kaçınılmaz hale geldi. İMKON'un açıklamalarını destekliyoruz. Döviz artışını bahane ederek zam yapıp, döviz düşünce fiyatları indirmeyen, sadece kendi riskini ortadan kaldırmayı hedefleyip aynı gemide olduğumuzu unutan bazı malzeme üreticisi paydaşlarımıza karşı, fırsatçılık, keyfiyet ve istismar iddialarının açığa kavuşturulması için Rekabet Kurulu’nu göreve davet ediyoruz.

Elbette önerilerimiz de var. İçinde bulunduğumuz bu dönem için önerimiz, gecikmeksizin bir gayrimenkul kredi kampanyası yapılması ve fiyat artışlarının dizginlenmesidir. Bunu yaparken de artık ikinci el konutları desteklemektense, sıfır konutlara ek olarak yine ilk el olmak şartıyla, ofis ve ticari gayrimenkul satışlarının da bu indirimlerden faydalandırılmaları hem kaynaklarımızın daha doğru kullanılması hem de ekonomimizin gerçek anlamda desteklenmesi için çok önemli. Ayrıca, taahhüt işleri yapan meslektaşlarımız için fiyat farkı kararnamelerin gecikmeksizin ve güncel fiyat artışlarının gerisinde kalmayacak şekilde çıkarılması da bizler için büyük önem taşımakta.

Mehmet ALBAYRAK

İMO Bursa Şb. YK Başkanı

Öncelik iç piyasa olmalı

Öncelikle demir fiyatları yaklaşık yüzde 130 oranında artış gösterdi. Bununla birlikte çimentoya gelen zamlardan sonra hazır beton fiyatları yüzde 50 oranlarında artış gösterdi. Ayrıca arsa fiyatlarında bulunduğu bölgelere göre metrekare fiyatları yüzde 50 ile yüzde 150 aralığında artış oldu. Özellikle çimentoda ihracata ağırlık verilmesi iç piyasanın taleplerinin ötelenmesi fiyatları etkiliyor. Bu nedenle ihracat yerine iç piyasanın arzını karşılamak öncelik olmalı.

Malzeme fiyatlarının kontrolsüz artışı inşaat birim maliyetlerinin yükselmesine sebep oldu. Bundan dolayı konut fiyatlarında da kontrolsüz artışlar yaşandı ve yaşanmakta. Arz talep dengesinin bozulmasıyla satışlarda düşüş olurken fiyat artışları nedeniyle yatırımcıların yeni konut üretimi de etkilenecek. Malzeme fiyatlarında yukarıya doğru seyreden bu grafik eğrisi dengelenmez ise önümüzdeki süreçte yeni yapıların üretiminde ciddi sorunların yaşanacağını, konut üretiminin düşeceğini söylemek mümkün. Özellikle çimentoda ihracata ağırlık verilmesi iç piyasanın taleplerinin ötelenmesi fiyatları etkilediği için ihracat yerine iç piyasanın arzını karşılamak öncelik olmalı.

İnşaat sektörü gizli istihdam sağlayan bir sektör. Sektörün yavaşlaması veya durması ülke ekonomisi için ciddi sıkıntılar yaratacak. Bu nedenle sıkıntıların göz ardı edilmeden çözülmesi gerekmekte. Fakat inşaat sektöründe yaşanan sorunların çözümü eylem yoluyla değil karşılıklı istişareler ve katkılarla gerçekleştirilmeye çalışılmalı.

Tahir Tellioğlu

İMKON Genel Başkanı

Üretimi kısarak fiyat artırıyorlar

Türkiye’nin çimento üretim kapasitesi 115 milyon ton. 80 milyon tonluk üretim var. Bazıları yurt dışına sattığımızdan dolayı tedarik sorunu yaşıyoruz diye açıklama yapıyorlar. Bu, yurt dışına sattığın için tedarik sorunu değildir, bu içeride üretimi kısıtlayarak fiyatı artırma politikasıdır. Bunu doğru bulmuyoruz. Ayrıca şu anda 4-5 büyük yatırımcının ilgili bakanlıklara çimento fabrikası kurmak için müracaatı olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla içeride çimento üretimini karşılamada kapasite sıkıntısı varsa bu yatırımcılara izin verilerek çimento sektörünün daha da büyütülmesine tarafız. Gerekirse de çağrımız karşılık bulmazsa biz de çimento fabrikaları kurma girişimine başlayabiliriz. Bu nedenle 9 Eylül’de iş bırakma kararı aldık. Kararımız Anadolu'nun bize bağlı yaklaşık 40 derneğinde uygun gören meslektaşlarımızın aynı anda tek tip afiş asılması suretiyle başlayacak. Bu bir tavsiye niteliğindedir, kimse buna mecbur değildir. 15 gün süreyle bu afişler asılacaktır. İş güvenliği tehlikesi olan yerler, sözleşmeyle kısa süre içinde işini teslim etmek durumunda olan yerler gibi yerler hariç tüm özel sektörün tamamını kapsayan kesime, iş bırakma boykot çağrısı yapıyoruz. Çimento fiyatlarındaki artış konut fiyatlarına da yansıyacak ve bundan vatandaş zararlı çıkacak. Çimento sektöründen bu çağrılarımıza kulak vermesini bekliyoruz. Cumhurbaşkanımızdan, Ticaret Bakanımızdan bu manada sektöre ve bize kulak vermelerini talep ediyoruz."

Şeref DEMİR

Akyükselen İnşaat YK Bşk. Yrd.

Sektörün önemini anlatamadık

İnşaat sektörünün önemini maalesef topluma tam olarak anlatabilmiş değiliz. İnşaat denildiğinde yalnızca rant amacını güden, şehrin estetiğini, doğayı, can ve mal güvenliğini önemsemeyen kötü müteahhit figürü canlanıyor toplumun bir kesiminin belleğinde. Geçmiş dönemlerde müteahhitlik mesleğinin kontrolsüz, disiplin altına alınmadan yapılmasının elbet bunda büyük etkisi vardır. Fakat bilinmelidir ki teknik kadrosu güçlü, yeni teknoloji kullanan, kurumsallaşmada kayda değer yol kat eden sektör; yollar, barajlar, fabrikalar, limanlar, ticaret merkezleri, hastaneler, okullar ve en önemlisi hava gibi su gibi zaruri olan barınma ihtiyacı konut yani yuva yapan, 250 alt sektörü direk etkileyen yoğun işgücü gerektirmesi ile istihdama katkısı ile ülke ekonomisinin lokomotifi vasfını taşıyan bir sektördür. Artan ve göç eden nüfusun barınma talebini çözmek gerektiği gibi 7 milyona varan riskli yapı stokunun acil dönüşümü gerektiğinden sektörün önemi gittikçe artmakta.

Bu denli öneme sahip olan sektörün canlı tutulması için her türlü tedbirin alınması gerekir. Maalesef uzun bir durağanlık döneminden geçtikten sonra konut kredi faiz oranlarının düşmesi ile sektörde ani bir canlanma yaşanmış akabinde gelen pandemi süreci, yurtdışından malzeme talebinin artışı ile sektörün girdi kalemlerde yüzde 200’e varan oranda zamlar sektörü zor durumda bırakmıştır. Çimento, demir, cam, PVC, MDF, sunta gibi imalata çok kullanılan malzemelere astronomik zamlar yapıldı. Bu ve benzeri malzemelerin fiyat artış oranı dövizin artış oranının üstünde olmuştur. Konut kredi faiz oranlarının yüksek olduğu satışların durma noktasına geldiği bu dönemde fiyat artışları sektörü adeta can çekişir noktaya getirmiştir. Bu durum İMKOn’u harekete geçirmiş özellikte çimento beton fiyatlarına yüzde 200’e varan zamların izah edilemez olduğunu belirtmiş fiyatların acilen makul düzeye getirmesi talebinde bulunmuştur. Maalesef olumlu bir gelişme olmayınca 9 Eylül‘de 15 gün süreyle iş durdurma kararı ile protestolarını ortaya koymuşlardır. Sektörün ayakta kalması yeni yatırımların başlaması için alınmış olan bu kararı desteklememek mümkün değil. 2020 yılının 6’ıncı ayında ton fiyatı 150 TL olan çimentonun ton fiyatı 450 TL’ye çıkarılması maliyetleri etkilemiş, diğer girdi maliyetlerinin artışı ile konut fiyatları alım gücünün üstüne çıktı. Sektörün durağan dönemde olmasından dolayı malzeme fiyatlarındaki yaşanan artış oranı aynı oranda gayrimenkul fiyatlarına yansımamış, buna rağmen 3+1 daire fiyatları 1 milyon TL bandının üstüne çıkmıştır. Fiyatların bu noktalara gelmesinde malzeme fiyatlarının artışının yanı sıra imara açık alanların sınırlı kalması, arsa fiyatlarının yüksek olmasının etkisi de çok olmuştur. Özelikle kat karşılığı yapılan işlerde, malzemedeki artış oranı arsanın maliyetine de yansımaktadır. Yetkililerin ivedilikle sektörün önünü açacak çözümler üretmesi gerekir. Aksi takdirde telafisi güç sorunlarla karşılaşırız.

Mehmet KURT

Lik Yapı YK Başkanı

Faizler yüzde 1’in altına çekilmeli

Ham madde sorunu çözülerek, kredi faiz indirimine gidilmeli. Son zamanlarda inşaat malzemeleri fiyatlarında yüzde 20 artış oldu. Müteahhitler olarak şu anda yeni projelere girmek bir tarafa yarıda kalan işleri bitirmek durumdayız. Bu fiyat artışları bizi derinden etkiledi. Belediyeler ile yaptığımız görüşmeler neticesinde önceden ayda 100 ruhsat kesilen yerlerde şimdi 30 ruhsat dahi kesilemiyor. Yeni ruhsat başvurusu dahi yok. İnsanlara barınma ihtiyacını sağlayan sektörken deprem kuşağında olan ülkemizde konut sektöründe bu kadar daralma doğru değil. İnşaat malzemelerindeki artışı kendi fiyatlarımıza aynı oranda yansıtamıyoruz. Vatandaşın alım gücü zorlaşıyor. Müteahhit işi bitirmek için daireyi maliyetine satıyor. İnşaat sektörü ciddi anlamda küçülme yaşıyor. Yeni inşaat yapan müteahhit yok. Bu şekilde kentsel dönüşüme gitmek ve yeni yatırım yapmak imkansız hale geldi.

Şu anda üretilen çimento ve demir tamamen ihracat pazarına satılıyor ve bu durumda bize çok az ürün kalıyor. Bu durumu fırsat bilen üreticiler fiyatlarla istedikleri gibi oynuyorlar. Devletimiz, inşaat sektörünü desteklemek için çimento ve demir ihracatına kota koymalı ve yerli üreticilere destek sağlamalıdır. Öncelikli olarak iç piyasada iş yapan firmaların ihtiyaçları karşılanmalı, akabinde ihracat yapılmalı. Bununla birlikte faiz indirimi yapılmasını da bekliyoruz. Faizlerin yüzde 1’in altında olması sektörümüzü canlandıracak ve alt sektörleri de hareketlendirecektir. Konut kredilerinde 0,64’ü beklemiyoruz ancak yüzde 1 altında olması bizim için kırılma noktasıdır. Sektörümüzün ayakta kalabilmesi için devletimizin bir an önce hammadde sorununa çözüm bulması ve kredi faiz indirimine gitmesi gerektiği inancındayım. Aksi takdirde sektörümüzde daralma devam edecek. Sektörden birçok oyuncu çıkıyor. Yeni oyuncuların giriş yapabilmesi için daha kalıcı önlemlerin alınması gerekmekte.

Yusuf ŞEHİTOĞLU

Şehitoğlu İnşaat YK Başkanı

İMKON’un kararı önemli

Pandemi süreci, ülkelerde kapasitelerin güncellenmemesi, ülkemizin kur kaynaklı ucuz kalması gibi nedenlerle Türkiye uluslararası alanda cazip ülke haline geldi. Son açıklanan verilerde de gördüğümüz yüzde 21,7’lik büyüme rakamıyla da bunu görüyoruz. Ancak burada kendimizi kandırmamız gerekiyor. İhracat yapmak tabi ki önemli ve önceliğimiz olabilir ya da olmalı fakat ihracat yapmış olmak için, bir üretim stratejisine bağlamadan yapıldığı takdirde ciddi sıkıntılara neden olur ki tüm sektörler şu anda bu sıkıntıları yaşıyor. Yaşanan 2 türlü sıkıntı var. Biricisi ciddi fiyat artışları, ikincisi ise tedarik zincirinde yaşanan bozulmalar. Fiyatlar seramikten PVC doğramaya, vitrifiyeden çimentoya her alanda yaşanmaktadır. Yaşana fiyat artışları 300’ü bulabiliyor. Bunun yanında tedarik zincirindeki kırılmalar maalesef çok daha vahim hale gelmekte. İhracat ve kapasite yetersizliğinden dolayı hiçbir malzeme tam zamanında gelmiyor. Bu yüzden meslektaşlarımız ciddi sıkıntılar yaşamakta. Bunun çözümü için devlet acilen KDV iadelerini düşürmeli ve ihracata her sektör özelinde kota koymalıdır. Aksi takdirde çok daha büyük sıkıntılar yaşanacak.

Yaşanan fiyat artışlarını yansıtmama gibi bir şansımız olmuyor. Zaten son dönemde daire fiyatlarındaki süreçler yaşanan maliyet artışlarının yansımasıyla paralel ilerlemekte.

İMKON’un inşaat durdurma kararı kesinlikle meslektaşlarımızın sesinin duyurulması için önemlidir. Ciddi anlamda sektörde faaliyet gösteren firmaların sınırları zorlanmaktadır. Ancak söylediğim gibi yapısal ve sürdürülebilir çözümlere ihtiyacımız var. 200’ün üzerinde tedarik kalemi olan inşaat sektörünün ve tabiki tüm sektörlerin ayakta kalması gerekmektedir. Aksi takdirde ihracat yapacak firma kalmayacaktır.

Muhammet ADİLOĞLU

Başolhan İnşaat YK Başkanı

Sektörün dayanması mümkün değil

İnşaat malzemelerinde bir yıl öncesine göre ortalama yüzde 64'lük fiyat artışı görülmekte. İşçiliklerde ise bu artış yüzde 30 civarında. Malzeme ile işçiliğin orantısı dikkate alındığında bir önceki yıla göre inşaat maliyetinde yüzde 50 düzeyinde bir artış görülmekte. Fakat inşaat maliyetlerindeki artışın bir diğer sebebi de yeni yönetmeliklerin getirdiği maliyet artışları. Bunlar; yükselen beton sınıfı, kullanılan demirin yoğunluğu, akustik proje ve uygulaması, zemin etüt raporlarındaki test yoğunluğunun artması, otopark yönetmeliğinin getirdiği fazladan yapılan ortak alanlar vs. gibi birçok sebep. Arsa fiyatlarında ve kat karşılığı inşaat oranlarında piyasa şartlarının zorluğundan dolayı herhangi bir artış görülmedi. Ancak fiyatlarda düşme de söz konusu olmadı.

Maliyet artışlarını aynı oranda fiyatlara yansıtamadığımız doğrudur. Fakat son bir yıla bakarak bunun bize zararı olduğunu söylemek çok doğru olmaz. Çünkü inşaat müteahhitliğinde daha uzun soluklu kar-zarar hesabı yapmak daha doğru olur. Mesela devasa fırınlar kurup üretim ile ilgili yatırımlar yapan fabrikanın bazı yıllar zarar ettiği halde üretim yaptığını düşünecek olursak, biz müteahhitler olarak onlara göre daha şanslı konumdayız. Buna şükretmek gerekir.

Maliyet artışları bu hızda devam ederse sektörün bunun karşısında dayanması mümkün değildir. Konut üretimi ciddi manada etkilenir. Buna bağlı olarak da kira bedellerinde ciddi artış yaşanabilir.

İMKON'un inşaat durdurma kararına kısmen katılıyorum. Çünkü bazen tedarikçi firmalara tepkinin ancak bu yolla gösterilebileceğini düşünüyorum. Katılmadığım tarafı ise tedarikçiye tepki gösterirken bundan yevmiye ile çalışan işçilerin zarar görmesidir. Son bir yılda içinde bulunduğumuz bu durum, 2018 krizine göre daha hafif geçmektedir. Ülkemizde son açıklanan büyüme oranlarına bakıldığında 2022'nin sektörümüz açısından daha olumlu geçeceği kanaatindeyim.

İsmet AKÇA

Akcan Yapı YK Başkanı

Fiyat istikrarı sağlanmalı

Son bir yılda çimento, demir vs. gibi temel ürünlerin maliyetlerinde yüzde 100 ile yüzde 120 arasında artış yaşandı. Ürün maliyetlerine oranla işçilik endeksinde de önemli ölçüde bir artış yaşandı. Yaşanan fiyat artışlarından dolayı ciddi anlamda kayıplar var. İnşaat maliyetleri ve banka konut kredilerinde fiyat artışlarının sürmesi alım gücünü ciddi anlamda düşürerek, sektöre zarar vermektedir. İMKON’un yaptığı çağrı şu an gündemde. Bizim için önemli olan çağrıların çoğunluğu. İstikrar, her işte olduğu gibi bizler için de çok önemli. Fiyatların bir an önce sabitlenmesi, gerekirse denetime tabi tutulması ve sektörde yeniden istikrarın sağlanması hareketlilik sağlayacak.

Emre GÖKÇADIR

Gökçadır İnşaat Gen. Md.

Artışların asıl sebebi kur

Son 1 yıl içinde çimentoya yüzde 120, demire yüzde 35, betona ise yüzde 80 civarında zam gelmiştir. Ağırlıklı ham maddesi topraklarımızda bolca bulunan kil, kum cinsi ürünler olan, belki elektrik ve mazot fiyat artışlarından etkilenen bu sektörün bu kadar yüksek fiyat artışlarına sahne olması maliyetle açıklanacak gibi değil. İşçilik fiyat artışları yüzde 100, arsa fiyat artışları ise yüzde 50 civarında. Stoklarımızdaki maliyetlerimiz de eski fiyatlar bazında olduğundan zarar görmüyormuş gibi görünse de satılan malın yerine konamaması bazında ciddi zararlar söz konusu. Fiyat artışlarının sürmesi alıcının alım gücü ile orantılı. Faizlerin yüksek olması talebi azaltacak, üretim düşecek.

İMKON’un inşaat durdurma kararına genel olarak çok rağbet olacağını düşünmüyorum. Sektörümüz rekabetin yoğun olduğu bir sektör ve ne yazık ki birlikte hareket etme kültürü gelişmemiş. Ayrıca uyulsa da pek fazla sonuç getirmez. Çünkü fiyat artışlarının asıl gerçeği yüksek kurdur. Denetimsiz piyasanın ürününü yüksek kurlarla satma şansı varken, size de aynı kurdan satmak isteyecektir. Almazsanız bir kotası, bağlayıcılığı yok. Pazarı da var. Yani size ihtiyacı yok. Zaten çimento sanayi ağırlıklı Fransız olmak üzere yabancıların elinde. Kendi pazarlarının çimento talebi yüksek, birkaç yerli firma da anca Rusya’ya yetiyor.

Umalım ki sektörün ve bileşenlerinin kaliteleri artsın ve herkes aynı gemide olduğunun farkına varsın. Hep dünkü gibi olmayacağını anladık. Yarın bugünkü gibi de olmayacak. Umalım ki bir şeyler fark edildiğinde dün de bugün de unutulmasın.

Mustafa ALTIN

Altın İnşaat YK Başkanı

Dinamo etkisi domino etkisine dönüşmesin

İnşaat sektöründe olumsuzluklar 250 alt sektörü, tüketiciyi ve istihdamı etkilemekte. Kullandığımız birçok malzemeye enflasyon ve döviz artışı ortalamasının üzerinde zamlar yapılmaya devam ediyor. Başta demir ve çimento olmak üzere girdi maliyetlerinin artması ile sektör büyük bir krizin içerisinde. Özellikle çimentoda yüzde 200’lere varan fahiş orandaki zamlar müteahhitler adına kabul edilemez duruma geldi.

Müteahhitler olarak maliyet artışlarını konut fiyatlarına yansıtamadığımız için ciddi sıkıntılar yaşıyor ve zarar ediyoruz. Fiyat artışlarının bu şekilde sürmesi sektörü içinden çıkılamaz bir duruma sokacak. Ülke ekonomisi için dinamo niteliğinde olan inşaat sektörünün zarar görmesi, domino etkisi oluşturarak alt sektörlere de ciddi zarar verecektir.

İMKON’un 9 Eylül’den itibaren 15 gün süreyle iş durdurma kararına, özellikle çimento karteline karşı yapılan bu çağrıyı çok değerli buluyor ve destekliyorum. Firma olarak bu çağrıya katılacak ve bu kartelin bitmesi için üzerimize düşeni yapacağız. Sektörümüze bu destek verilmez ve sonuç alınmazsa maliyetlerdeki artışın konut fiyatlarına yansıması kaçınılmaz olacaktır.

Ali TUĞCU

BTSO İnşaat Konseyi Başkanı

Sektör unutuldu, kalıcı çözümler bekliyoruz

Son zamanlarda farklı kalemlerdeki inşaat malzemelerinde yüzde yüzü geçen artışlar var. Pandemi sürecinde üretim ve lojistikte sorunlar yaşandı. Enflasyon ve kurun da ham madde fiyatlarındaki artışa etkisi oldu. Üreticiler bunları bahane ederek yeni zamlar getiriyor. İnşaat malzeme üreticilerinin yoğun olarak ihracat yaptıklarını gözlemliyoruz. İç piyasadaki arz talep dengesizliğini üreticiler fiyatları arttırma konusunda baskı aracı olarak kullanıyor. Çimento üreticileri maalesef aralarında anlaşarak belli aralıklarla rutin zamlar yapmaya başladı. Bu sürecin fırsat olarak değerlendirildiğini görüyoruz. Çimento, demir-çelik ve inşaat malzemeleri üreticileri bizim sektörümüz için çok önemli işletmeler. Bunların sürdürülebilir gelişimi önemli ancak sektörün diğer paydaşı olan biz müteahhitleri de göz ardı etmemeleri gerekiyor. Üreticiler için mevcut koşullarda ihracatın daha cazip olduğunun farkındayız ama onların da günü birlik düşünmemeleri ve daha duyarlı olmaları lazım. İhracata çok fazla odaklanıldı ve yurt içi piyasaya çok az ürün veriliyor. Bu da bize fiyat artışı yansıyor. Devletimiz tarafından orman ürünleri ile alakalı düzenleme getirildi ancak bunun da bazı yollarla delindiğine dair duyumlar alıyoruz. Müteahhitler olarak inşaat malzemelerindeki artışları aynı oranda fiyatlarımıza yansıtamıyoruz. Faizlerin yüksek olmasıyla birlikte yaşanan ekonomik sıkıntılardan dolayı insanların alım gücü düştü. Müteahhit firmalar taahhüt ettiklerini yeri getirmekte büyük sıkıntı yaşarken satışlarda ciddi düşüşler yaşanıyor. Yatırımlar neredeyse durma noktasına geldi. Bu durum acil kentsel dönüşüm çalışmalarına da engel oluyor. Müteahhitler ellerindeki projeleri tamamlasalar da yeni yatırım konusunda kararsızlık yaşıyor. Bu da sektör için sürdürülebilir değil.

Yılın ikinci çeyreğindeki büyüme rakamlarında sanayinin yüzde 40, inşaat sektörünün ise yüzde 3 civarında büyüdüğünü görüyoruz. Sanayi bu kadar hızlı büyürken, inşaat sektörünün bu kadar aşağıda kalması kabul edilemez. Bu düşüş inşaat sektöründe ciddi sıkıntılarının olduğunun göstergesi. Son dönemde inşaat sektörü unutuldu. Sanayi ile inşaat sektörünün aynı oranda büyümesi gerektiğinin inancındayım.

KAYANAK:EKOHABER