Hayatın her alanına hitap eden faizsiz BES (Bireysel Emeklilik Sistemi) ve katılım sigortacılığı ürünleriyle Katılım Emeklilik, pandeminin hayata ve tasarruf alışkanlıklarına dair etkilerini ölçmek için Sigorta Okuryazarlığı Araştırması’nı gerçekleştirdi. Türkiye’nin dört bir yanındaki farklı sosyo ekonomik sınıflardan 804 kişiyle gerçekleştirilen çalışma, 2018 yılındaki araştırmanın da devamı niteliğini taşıyor. Bu nedenle bu süre zarfında yaşanan pandeminin Türk halkının sigorta algısı, sigorta sahipliği ve tasarruf eğilimleri konusunda trend takibini de mümkün kılıyor.
Araştırmayla ilgili bilgi veren Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, “Katılım Emeklilik olarak henüz 7 yaşında bir şirket olmamıza rağmen, faizsiz esaslı Bireysel Emeklilik Sisteminin (BES) ve katılım sigortacılığının daha geniş kesimlere ulaşması için bu alanda yön belirleyici oluyoruz. Sigorta Okuryazarlığı Araştırması’nın ikincisini gerçekleştirerek de hem sektöre hem de milletimize ışık tutmak gayretindeyiz. Tüm hayatımıza sirayet eden bu olguya dair doğru bir analiz için trendlerdeki değişimi ölçmek istedik ve çarpıcı sonuçlarla karşılaştık” dedi.
TASARRUF YAPMAYAN PİŞMAN
Huzurlu ve rahat bir gelecek için yıllar öncesinden planlama ve yatırım yapılması gerektiğini her fırsatta söylediklerini hatırlatan Ayhan Sincek, “Hayatlarımıza yeni normaller kalıcı olarak girerken birikim yapmanın, geleceğe yatırım yapmanın önemi daha iyi anlaşıldı. BES bu sınavdan alnının akıyla çıktı. Halkımızın tasarruflarını değerlendirmek için zor zamanların güvenli limanı olarak BES’i seçtiğini gördük. Araştırma da gösterdi ki katılımcıların yüzde 83,7’si keşke pandemi döneminden önce daha fazla para biriktirmiş olsaydım diyor. İkinci sırada ise yüzde 55,7 ile yazlık ev almış olmayı dileyenler geliyor. Bunu yüzde 40,5 ile işsizlik sigortası yaptırmış olmayı dileyenler takip ederken, yüzde 29,2 ile keşke bireysel emekliliğim olsaydı diyenler de dördüncü sırada yer alıyor. Buradan da anlaşılıyor ki tasarruf konusunda farkındalık yükseliyor.” şeklinde konuştu.
ENDİŞE DÜZEYLERİ ARTTI
Bu süreçte insanların endişe düzeyinin de arttığına dikkat çeken Sincek şu bilgileri verdi; “Araştırmaya katılanların yüzde 62’sinin pandemiden endişe duyduğunu belirtmesi şaşırtmazken, endişe düzeyinin D ve E sosyoekonomik statüdeki bireylerde ve kadınlarda daha yüksek olduğunu gördük. Doğal olarak diğer bir endişe kaynağı ise işini kaybetmekle ilgili… Katılımcıların yüzde 54’ü işini kaybetmekten endişe duyduğunu belirtiyor. Genel olarak gelecekten endişe duyma oranının da yüzde 61 olduğunu gördük.
GELECEK 12 AYLIK EKONOMİK BEKLENTİ
Bu kadar endişe düzeyinin yükseldiği bir ortamda katılımcılara ‘gelecek 12 ay içerisinde hanenizdeki sahabet giriş ekonomik durum nasıl olacak?’ diye sorduk. Cevaplar ise halkımızın umudunu koruduğunu gösterdi; katılımcıların yüzde 19,4’ü 2018’e göre yüzde 3 artışla daha iyi olacak derken daha kötü olacak diyenler 2018’e göre yüzde 51,1’den yüzde 44,5’e düştü. Bu bölümde sorduğumuz gelecek 12 ay içerisinde Türkiye ekonomisindeki beklentiyle ilgili soruda da benzer eğilim dikkat çekiyor; daha iyi olacak diyenler 2018’de yüzde 16,5 iken 2021’de bu oran yüzde 20,9’a çıkmış… Dünya ekonomisinin gelecek 12 ayına baktığımızda da kötümserlerin yüzde 62,5’ten yüzde 49’a düştüğünü ve iyimserlerin de 2018’e göre yüzde 11,2’den yüzde 18,8’e çıktığını görüyoruz. Halkımızın her türlü zorluğa rağmen olumlu beklentisini koruması dikkat çekici…
Aylık harcamalar dışında tasarruf yapabilme durumuyla ilgili bir soruya ise katılımcıların yüzde 83,8’i hayır derken sadece yüzde 16,2’si evet dedi. Tasarruf yapabildiğini söyleyenlerin oranı, 2018’de yüzde 28,7’ydi. İnsanların tasarruf yapmanın güç olduğunu düşündüğü bu dönemde tasarruf yapmanın en kolay yolunun BES olduğunu daha fazla anlatmamız gerekiyor. Çünkü BES, bugün avantajlıı, ilave devlet katkısı ve fon getirileri gibi faktörlerle gayet ucuza dahil olabileceğiniz en iyi tasarruf sistemi.
Araştırmada bazı soruları 2018’le aynı tutarak trendi ölçmeyi hedefledik; “Fazladan 1000 TL’niz olsa ne yapardınız?”sorusuna yüzde 30,3 ile altın alırım diyenler, 2 yıl önceye göre yüzde 10,9’luk bir artışla yine zirvede yer alırken, döviz alırdım diyenlerin de yüzde 4 artışla yüzde 10’a yükseldiği görüldü. Ev kredisi alırdım diyenler yüzde 18,8’den yüzde 11,8’e düştü.
ALTINA YATIRIM TERCİHİ İKİ KATTAN FAZLA ARTTI
Tasarrufların genel olarak nasıl değerlendirildiğiyle ilgili sorumuzda da altın ilk sırada yer alıyor. 2018’de yüzde 19,9 olan altın alma oranı 2021’de yüzde 45,4’e yükseldi. TL olarak biriktiririm diyenler 2018’de yüzde 54,5 iken yüzde 29,2’ye geriledi, dövizi tercih edenler ise yüzde 12,6’dan yüzde 20,8’e yükseldi…
BES’E SAHİP OLMA ORANI İLK 5 ARASINDA
Sahip olunan sigorta ürünleriyle ilgili sorumuza ise yüzde 63,3 oranında SGK, Bağkur ya da Emekli Sandığı cevabı verilirken, bunu yüzde 23,6 ile kasko, yüzde 19,8 ile konut sigortası ve yüzde 15,7 ile BES takip etti. BES’in Türkiye’de gönüllü olmasına rağmen sahiplik oranı ilk 5 içerisinde yer alması bu konudaki farkındalığın arttığını gösteriyor.
18 YAŞ DÜZENLEMESİ BES YAPTIRMA ORANLARINI YÜKSELTECEK
Özellikle 18 yaş düzenlemesinin çok yakında yürürlüğe girecek olması, BES’in yıldızını daha çok parlatacak. Böylece finansal okuryazarlık daha küçük yaşlara kadar inebilecek. Bireysel emeklilik tarafında ailelerde BES ile tasarruf konusunda farkındalık olduğunu biliyoruz. Ödeme gücü oranına göre ilk başta çocuklarını hemen sisteme dahil etmek istiyorlardı. Çocukların da sisteme dahil olmasıyla 18 yaş altında da tasarruf etme farkındalığı oluşacak ve bireysel emeklilik sistemiyle erkenden tanışacaklar. Bu düzenlemenin finansal okuryazarlığa yapacağı katkının inanılmaz olacağını düşünüyorum. Erken yaşta bireysel emekliliğin ne olduğunu, fonun ne olduğunu belki fon çeşitlerini ev içinde de konuşur hale geleceğiz. Bu konuda heyecanlıyız.
İLK ETAPTA 6 MİLYON GENÇ SİSTEME GİRECEK
18 yaş düzenlemesiyle ailenin tüm bireyleri için aynı anda gelecek planı yapabilme imkanı sunulmuş oluyor. İlk etapta 6 milyon gencin bu imkândan yararlanacağı tahmin ediliyor. Katılım Emeklilik olarak biz de bu kategoride ürünlerimizi hazırlıyoruz. Elbette sistemi sadece emeklilik olarak düşünemeyiz. Ebeveyn, çocuğu için küçük yaşta BES yaptırsa, belirli safhada hem eğitim hem de diğer ihtiyaçlar için ciddi katkı yapacak tasarrufa ulaşılabilir. Özellikle pandemi döneminde insanlar, ailenin tüm bireylerini kapsayan, onların geleceklerini güvence altına alabilecekleri adımlar atmaya daha önem verir hale geldi. Birikim yapmanın, geleceği güvence altına almanın önemi bu dönemde daha iyi anlaşıldı.
ARAŞTIRMA SEKTÖRE YÖN GÖSTERECEK
İnanıyorum ki yeni düzenlemeyle BES’teki farkındalık daha küçük yaşlardan itibaren gelişmeye başlayacak. Katılım Emeklilik olarak, titiz bir çalışma sürecinin ardından hayata geçirdiğimiz ‘2021 Sigorta Okuryazarlığı Araştırması Raporu’nun da sektörümüze, tüm paydaşlarımıza ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum. Araştırmamızın sektöre yön göstereceğini ve katkı sağlayacağını umuyorum.”