Küresel Çevre Fonu’nun (GEF) finansal desteği ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi ve Verimlilik Genel Müdürlüğü tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) işbirliğinde yürütülen KOBİ’lerde Enerji Verimli Motorların Teşvik Edilmesi Projesi (TEVMOT) bilgilendirme toplantısı Bursa OSB’nin ev sahipliğinde gerçekleştirildi.
TEVMOT Projesi; Bursa OSB ile birlikte, Gebze, İzmir Kemalpaşa, Antalya, Uşak, Adana Hacı Sabancı, Ankara 1. OSB olmak üzere toplam 7 OSB’de pilot uygulama olarak başlayacak.
Bursa OSB Çok Amaçlı Salon’da gerçekleştirilen toplantıya, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi ve Verimlilik Genel Müdürlüğü Uzmanı Gürsu Sezer Torun, TEVMOT Projesi’nin Uluslararası Teknik Danışmanı Eric Gudbjerg, TEVMOT Proje Müdürü Mustafa Salman, Proje Uzmanı Dr. Asuman Sönmez, KOSGEB yetkilisi Şevket Candaş ve Bursa OSB Proje Koordinatörü Zafer Pehlivan ile çok sayıda bölge sanayicisi katıldı.
“Elektrik tüketiminin yüzde 47’sini sanayi gerçekleştiriyor”
Toplantının açılışında konuşan Proje Koordinatörü Zafer Pehlivan, Türkiye’de elektrik tüketiminin yüzde 47,2‘sinin sanayi tarafından tüketildiğini ve kullanılan bu elektriğin de yüzde 70’den fazlasının elektrik motorlarından kaynaklanmakta olduğunu belirtti.
Konuşmasında, Türkiye’nin toplam net elektrik tüketiminin yaklaşık %35’inin imalat sanayi faaliyetlerindeki elektrik motorlarınca tüketilmekte olduğunu ifade eden Pehlivan, “Sanayide kullanılan 3 milyar 783 bin 694 adet 7,5kW ve üzeri AC elektrik motorunun enerji verimli motorlarla değiştirilerek, yılda yaklaşık 34 milyar kWh elektrik tasarrufu karşılığında ekonomimize yaklaşık 8,5 milyar TL katkı sağlayacak bir dönüşümün başlangıcının yapılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasına olanak sağlayacak bu proje sanayicilerimizi heyecanlandırmaktadır. 260’a yakın firmanın faaliyet gösterdiği bölgemizde 1 milyar 300 milyon kWh elektrik tüketildiği göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu projenin uygulanması sayesinde önemli bir enerji tasarrufu sağlanacağı ifade edilebilir” dedi.
Bursa OSB 7 pilot OSB arasında
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi ve Verimlilik Genel Müdürlüğü Uzmanı Gürsu Sezer Torun da, “TEVMOT Projesi’nin ilk adımını atmak için buradayız. Bakanlığımız son dönemde kaynak verimliliği ve sürdürülebilir üretim alanında faaliyetler yürütmekte. Buradaki amacımız, sanayicimizin rekabet gücünü artırmak, kaynakları daha verimli kullanarak, çevre üzerindeki zararlı etkileri azaltmak. Bu doğrultuda Bakanlığımız birçok faaliyet yürüttü ve bu çalışmalarda Bursa OSB ile işbirlikleri içerisinde bulunduk. İmalat sanayiinde tasarruf ve düşük yatırımlarla, kısa sürede elde edilecek önemli kazanımlar olduğunu bizzat gördük” diye konuştu.
Bakanlığın 2015 yılında gerçekleştirdiği 62 ili kapsayan elektrikli motor envanter çalışmasını aktaran Torun, “Dünyada yapılan en kapsamlı envanter çalışmalarından birini gerçekleştirdik. Ve Oleybet Türkiye’de kullanılan elektrik motorlarının yüzde 80’inin verimsiz olduğu sonucuyla karşılaştık. Verimli elektrik motorlarının değişiminin sağlanmasıyla önemli ölçüde tasarruf sağlanacaktır. Bu hem ülke ekonomimize katkı sağlayacak hem de sanayicimizin maliyetlerini azaltacaktır. Bu bağlamda 10. Kalkınma Planı çerçevesinde 2017 yılında, 5 yıllık bir süreyle öngördüğümüz TEVMOT Projesi’ni uygulamaya koyduk. Bakanımız Mustafa Varank’ın talimatıyla 7 ilde 7 OSB’de başlattığımız bu proje için KOSGEB İşletme Geliştirme Desteği ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı şemsiyesi altında bir finans mekanizması oluşturduk. Bu sayede sanayicimizin hem finansal hem de teknik desteğe ulaşmasını sağlayabileceğiz” ifadelerini kullandı.
“Motorlar fabrikaların kalbidir”
Konuşmaların ardından TEVMOT Projesi’nin Uluslararası Teknik Danışmanı Eric Gudbjerg de katılımcılara motor denetimi ve değişimi süreci hakkında bilgiler verdi. Gudbjerg, “Yapılan envanter çalışmasına göre Türkiye’de 20 milyon elektrik motoru kullanılıyor. Bu motorların ancak yüzde 10’u yenileniyor. Türkiye, elektrik motoru gelişimi noktasında istenilen seviyeye henüz ulaşamadı. Fakat bunu kendimizi yenilemek için bir fırsat olarak görmemiz gerekiyor. Motorlar fabrikaların kalbi gibidir, nasıl kendi kalbimize iyi bakıyorsak, fabrikalarımızın kalbi olan motorlara da iyi bakmalı ve verimli motorlar kullanmaya gayret göstermeliyiz” dedi.
Enerji verimliliğinin finansal açıdan değerlendirilmesi konusunda bir konuşma yapan Proje Kıdemli Uzmanı Dr. Asuman Sönmez ise, finans kurumlarının yatırımlarında sürdürülebilirliğe önem verdiklerine vurgu yaptı. Sönmez, “Biz enerji ithal eden bir ülkeyiz. Buna rağmen enerji verimliliği yatırımlarımız yetersiz. Enerjide dışa bağımlılığımızı azaltmamız ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmamız gerekiyor. Bu şekilde tasarruf sağlayabilir, enerji ithalatına daha az kaynak ayırarak verimli ve sürdürülebilir üretime geçebiliriz. Turseff.org adresinden motor yenilemenin maliyetlerini ücretsiz bir şekilde hesaplayabilirsiniz” dedi.
TEVMOT akıl değişikliği projesidir
KOSGEB enerji verimli elektrik motorları değişim desteği hakkında bilgilendirmelerde bulunan KOSGEB yetkilisi Şevket Candaş da, işletme geliştirme başvurusunun kosgeb.gov.tr üzerinden online olarak yapılabileceğini açıkladı.
Bursa OSB’nin gerçekleştirdiği projelerle her zaman Türkiye’de örnek olduğunu belirten TEVMOT Proje Müdürü Mustafa Salman da şunları söyledi: “Bursa OSB; enerji verimliliği, geri dönüşüm, yeşil çevre gibi konularda oldukça güçlü bir altyapıya sahip. Sanayide enerji verimliliğini artıracak bu projeye de büyük bir ilgi olacağı öngörüsündeyim. Artık tüm verimlilik projeleri içerisine tasarruf algısı yerleştiriliyor. Devlet desteklerinin bu kadar yüksek olduğu son projelerden TEVMOT’u iyi değerlendirmeliyiz. Bunu sadece bir motor değişimi olarak değil, akıl değişikliği olarak görmeliyiz